ANKARA-BHA
İsrail'in İran'a yönelik saldırılarıyla başlayan çatışma ortamı ve ABD'nin İran'daki nükleer tesisleri hedef alan operasyonlarının ardından gözler, küresel enerji taşımacılığı açısından kritik öneme sahip Hürmüz Boğazı'na çevrildi.
İran Meclisi Ulusal Güvenlik Komisyonu Üyesi İsmail Kevseri, ABD saldırılarının ardından Meclisin Hürmüz Boğazı'nın kapatılması gerektiği yönünde görüş bildirdiğini, ancak son kararın İran Milli Güvenlik Yüksek Konseyi'ne ait olduğunu açıkladı.
Söz konusu gelişmeler, küresel ticaretin kilit geçitlerinden biri olan Hürmüz Boğazı'na ilişkin endişeleri artırdı. Ancak şu ana kadar bölgedeki gemi trafiğinde kayda değer bir azalma yaşanmadı.
MarineTraffic verilerine göre, dün akşam itibarıyla altı büyük petrol tankeri, Hürmüz Boğazı'na girmeden önce rotalarını değiştirerek "U" dönüşü yaptı.
Birleşik Arap Emirlikleri açıklarındaki Fujairah'tan Kuveyt Limanı'na doğru seyreden Marie C isimli petrol tankeri, boğaza girmeden yön değiştirerek Umman Körfezi'nde beklemeye geçti.
İngiltere bayraklı Kohzan Maru petrol tankeri, Japonya'nın Niigata Limanı'ndan 29 Mayıs’ta yola çıktıktan sonra Umman Körfezi’nde demirledi.
Panama bayraklı Red Ruby isimli ham petrol tankeri ise 18 Haziran’da Fujairah açıklarından hareket ettikten sonra Hürmüz Boğazı'na yaklaşmadan geri döndü.
Güney Kore'nin Ulsan Limanı'ndan yola çıkan ve Irak’ın Basra Limanı’ndan petrol yüklemesi planlanan South Loyalty adlı tanker, dün ilk olarak boğaza girmeden geri döndü; ardından ikinci bir dönüş yaparak yeniden Hürmüz Boğazı’na yöneldi.
Hong Kong bayraklı Coswisdom Lake tankeri, Çin’in Zhanjiang Limanı’ndan yola çıktıktan sonra Hürmüz Boğazı’na ilerledi, ancak geri dönerek Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki Zirku Adası Terminali’ne yöneldi.
Norveç bayraklı Damsgaard isimli tanker de geri dönüş yaptıktan sonra tekrar Hürmüz Boğazı yönüne hareket etti. Geminin Pakistan’dan 20 Haziran’da yola çıktığı ve Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki Ruwais Limanı’nda yükleme yapmasının planlandığı bildirildi.
Hürmüz Boğazı'nın küresel enerji ticareti açısından önemi
Basra Körfezi'nin çıkış noktasında bulunan dar geçit Hürmüz Boğazı, Orta Doğu’daki petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) üretiminin dünya pazarlarına ulaştırılmasında kilit rol oynuyor.
Dünya genelinde deniz yoluyla taşınan ham petrolün yaklaşık üçte biri bu boğazdan geçerken, başta Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri olmak üzere bölge ülkelerinin petrol ve kondensat sevkiyatında vazgeçilmez bir rota konumunda bulunuyor.
Boğazdan geçen günlük yaklaşık 20 milyon varil petrol ve petrol ürününün önemli bir kısmı Çin başta olmak üzere Asya pazarlarına taşınıyor.
İran’ın petrol ihracatının büyük bölümü, Irak’ın ise yüzde 85’i Hürmüz Boğazı üzerinden gerçekleşiyor. Geçiş yapan toplam petrolün yüzde 35’i Suudi Arabistan, yüzde 20’si Birleşik Arap Emirlikleri ve yüzde 17’si Irak tarafından ihraç ediliyor.
Ayrıca küresel doğal gaz ticaretinin yüzde 20’si bu boğazdan geçiyor. Katar’ın LNG ihracatının yüzde 87’si Asya’ya, yüzde 13’ü ise Avrupa ülkelerine gönderiliyor.
