ANKARA-BHA
Parkinson hastalığı dünya genelinde 10 milyondan fazla insanı etkiliyor. Titreme, kaslarda sertlik ve hareketlerde yavaşlama gibi belirtilerle kendini gösteren hastalık, Alzheimer’dan sonra en yaygın ikinci nörolojik rahatsızlık olarak biliniyor ve en hızlı ilerleyenlerden biri olarak öne çıkıyor.
Hastalığın teşhisi genellikle hastanın motor hareketlerini gözlemlemeye dayanıyor. Ancak bu yöntem, uzman hekim ve ileri teknoloji gerektirdiğinden özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerde yetersiz kalabiliyor. Erken teşhis imkânı bulamayan pek çok kişi, hastalığın ileri evrelerinde tanı alabiliyor.
Kaliforniya Üniversitesi Los Angeles kampüsünden araştırmacılar tarafından geliştirilen özel kalem, Parkinson hastalığının erken teşhisinde umut vadediyor. Manyetik mürekkep ve özel bir uç barındıran kalem, yazı yazarken yapılan hareketleri elektrik sinyallerine dönüştürüyor. Bu sinyaller daha sonra yapay zekâ yardımıyla analiz edilerek Parkinson’a dair izler araştırılıyor.
El yazısı, beyin ve el arasındaki koordinasyonu yansıtan karmaşık bir süreç olarak kabul ediliyor. Önceki araştırmalar, Parkinson hastalığının el yazısını önemli ölçüde etkilediğini göstermişti. Yeni geliştirilen kalem, bu değişiklikleri hassas biçimde ölçebiliyor.
Araştırmacılar, Parkinson hastalığı bulunan 3 kişiyle sağlıklı 13 kişinin yazı örneklerini karşılaştırdı. Yapay zekâ destekli kalem, bu örnekleri yüzde 95'in üzerinde doğrulukla ayırt etmeyi başardı. Bu küçük ölçekli çalışma, teknolojinin güvenilir bir teşhis aracı olabileceğini ortaya koydu.
Uzmanlara göre geliştirilen kalem, düşük maliyetli ve kolay dağıtılabilir yapısıyla kaynak sıkıntısı yaşayan bölgelerde etkili bir çözüm olabilir. “Bu cihaz, Parkinson hastalığının teşhisinde yaygın olarak kullanılabilecek pratik bir yöntem sunuyor,” değerlendirmesinde bulunuyorlar.
Özellikle henüz Parkinson teşhisi almamış ancak hastalığın erken belirtilerini gösteren bireyler için umut vadeden bu kalem, erken tanı sayesinde tedavi sürecinin zamanında başlatılmasına ve hastalığın ilerleme hızının yavaşlatılmasına katkıda bulunabilir.
Araştırmacılar, teknolojinin daha geniş katılımcı gruplarla test edilmesi gerektiğine dikkat çekerek, klinik çalışmaların ardından bu kalemin dünya genelinde yaygın bir teşhis aracı olarak kullanıma sunulmasının hedeflendiğini belirtiyorlar.
