ANKARA-BHA
Her yıl 30 Haziran’da kutlanan “Dünya Asteroit Günü”, gök bilimcilerin dikkat çektiği tehlikeleri yeniden gündeme taşıdı. NASA ve Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından paylaşılan verilere göre, son 365 gün içinde 162 asteroit, Dünya’ya Ay’dan daha yakın bir mesafeden geçiş yaptı.
Uzmanlara göre, bu sayı sadece bilinenlerin bir kısmı. NASA’nın verilerine göre, Dünya’ya yakın nesneler (NEO) kategorisinde bugüne kadar 38 bin 478 asteroit tespit edildi. Bunların 873’ü 1 kilometreden, 11 bin 294’ü ise 141 metreden büyük.
NASA, her hafta ortalama 30 ila 50 yeni asteroit keşfedildiğini belirtiyor. Buna karşın, uzmanlar tehlike oluşturabilecek cisimlerin sadece yaklaşık yüzde 40’ının tespit edilebildiğini ifade ediyor.
2032’de Ay’a çarpabilir: “2024 YR4” asteroiti izleniyor
ESA’nın 17 Haziran 2025’te yaptığı açıklamaya göre, “2024 YR4” adlı asteroitin, 22 Aralık 2032’de Ay’a çarpma olasılığı yüzde 4,3. 53 ila 67 metre çapındaki bu asteroidin, ilk olarak Şili’deki ATLAS teleskobu ile 2024’te keşfedildiği belirtildi.
Şimdilik Dünya için ciddi bir tehdit oluşturmasa da gök bilimciler, asteroidin 2028’e kadar gözlemlenemeyeceğini ve çarpma ihtimalinin bu süre boyunca sabit kalacağını bildirdi.
Yeni nesil teleskoplarla daha erken uyarı hedefleniyor
ESA, Mayıs 2025’te ilk kez kullanılan Flyeye teleskobu sayesinde asteroidleri daha hızlı ve detaylı izleyebileceklerini duyurdu. NASA da Eylül 2027’de fırlatılması planlanan NEO Surveyor adlı yeni kızılötesi teleskobuyla 140 metre üzeri cisimlerin daha erken tespit edilmesini hedefliyor.
NASA’nın 2022’de gerçekleştirdiği DART (Çifte Asteroit Yeniden Yönlendirme Testi) ise, bir asteroidin yörüngesini başarıyla değiştirerek çarpma önleme teknolojisi konusunda tarihi bir adım oldu. ESA, bu testin sonuçlarını değerlendirmek için fırlattığı Hera aracını 2024 Ekim ayında gözlem bölgesine ulaştırdı.
2025’in en parlak gök taşları
26 Haziran 2025’te ABD’nin doğu eyaletlerinde atmosferde infilak eden bir asteroit, gündüz vakti gökyüzünü aydınlattı. NASA Meteoroit Çevre Ofisi, patlamanın yaklaşık 20 ton TNT’ye eşdeğer güçte olduğunu açıkladı.
Benzer bir olay da 2024 sonunda Türkiye’de yaşandı. Van ve çevresinde gece saatlerinde gökyüzünde parlayan bir meteorun atmosfere girdiği anlar, sosyal medyada geniş yer buldu.
Yakın geçişler alarm veriyor
6 Mart 2025’te Dünya’ya 820 bin kilometre yaklaşan “2025 EW1” asteroidinin ardından, 21 Mayıs’ta sadece 115 bin kilometreden geçen “2025 DT2” de gök bilimciler tarafından mercek altına alındı. Bu gözlemler, erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesi açısından önemli veriler sundu.
