Reading Üniversitesi öncülüğünde hazırlanan uluslararası rapor, savaşlar, mikroplastikler ve yapay ışık kirliliği gibi yeni tehditlerin arı nüfusunu ciddi şekilde tehdit ettiğini ortaya koydu.
ANKARA-BHA
Arı nüfusu dünya genelinde tehlike altında. Reading Üniversitesi liderliğinde hazırlanan ve birçok bilim insanının katkı sunduğu yeni bir rapor, tozlayıcı canlıların önümüzdeki on yıl içinde daha da hızlı bir şekilde yok olabileceğine dikkat çekti. Raporda savaşlardan plastik kirliliğine, yapay ışıklardan tarım ilaçlarına kadar 12 yeni tehdit sıralanıyor.
Özellikle savaşların etkisine dikkat çeken uzmanlar, Ukrayna’daki çatışma gibi örneklerin tarımsal çeşitliliği azalttığını ve bunun arıların besin kaynaklarına ulaşmasını zorlaştırdığını belirtiyor. Tek tip ürün ekimi, mevsim boyunca farklı polen kaynaklarına erişimi sınırlandırıyor, bu da tozlayıcıların hayatta kalmasını doğrudan etkiliyor.
Avrupa genelinde yürütülen saha çalışmalarında ise durumun ciddiyeti gözler önüne serildi. 315 farklı arı kolonisinden alınan örneklerin çoğunda PET ve benzeri mikroplastik kalıntılarına rastlandı. Sokak aydınlatmaları da geceleri polen taşıyıcı böceklerin çiçek ziyaretlerini yüzde 62 oranında azaltarak döllenme süreçlerini sekteye uğratıyor.
“Gıda güvenliği tehlikede”
Raporda, antibiyotik kalıntıları ve pestisit kokteyllerinin de arı davranışlarını bozarak üreme döngülerini tehdit ettiği vurgulandı. Uzmanlar, bu kimyasal karışımların sadece bireysel değil, ekosistem ölçeğinde sonuçlar doğurabileceği uyarısında bulundu.
Reading Üniversitesi’nden Prof. Dr. Simon Potts, “Bu tehditlerin çoğu önlenebilir. Ancak erken harekete geçmezsek, hem doğayı hem de küresel gıda üretimini büyük risk altına atarız” ifadelerini kullandı.
Çözüm önerileri: Yasa, yeşil ulaşım ve yerel eylem
Rapor, tehdidin büyüklüğüne karşılık çözüm önerileri de sunuyor. Antibiyotik kirliliğine karşı daha katı düzenlemeler, hava kirliliğini azaltmak adına elektrikli araçların teşvik edilmesi ve daha fazla polen sağlayan yerli bitkilerin dikilmesi öneriler arasında yer aldı.
Ekoloji uzmanı Dr. Deepa Senapathi ise toplumsal bilinçlenmenin önemine dikkat çekti: “Bahçelerimizde yapacağımız küçük değişiklikler bile büyük bir fark yaratabilir. Ancak bu sürecin başarısı için bireysel adımların yanı sıra politik kararlılık da gerekiyor.”
Bilim insanları, zamanında atılacak adımlarla bu tehditlerin etkilerinin azaltılabileceğini vurgularken, tozlayıcıların korunmasının yalnızca çevresel değil, ekonomik ve gıda güvenliği açısından da bir zorunluluk olduğunu hatırlatıyor.
