ANKARA-BHA
Çin’in Yunnan Üniversitesi’nde görevli bilim insanları, 99 milyon yıl öncesine ait bir kehribar fosilinde, parazit mantar tarafından enfekte olmuş bir sinek ve genç bir karınca keşfetti. Fosiller, parazit mantarların antik çağlardan beri böceklerin bedenlerini ele geçirip davranışlarını kontrol ettiğine dair en eski fiziksel kanıtlardan biri olarak kabul ediliyor.
Araştırma ekibi, söz konusu parazitlerin, “The Last of Us” dizisine de ilham veren Ophiocordyceps cinsi zombi mantarların ataları olduğunu düşünüyor.
Yeni mantar türleri tanımlandı
Kehribar içindeki fosiller, mikroskobik analizler ve 3 boyutlu görüntüleme teknikleriyle detaylı biçimde incelendi. Araştırma sonucunda daha önce bilim dünyasında kaydı bulunmayan iki yeni mantar türü tanımlandı:
Paleoophiocordyceps gerontoformicae (karıncada)
Paleoophiocordyceps ironomyiae (sinekte)
Bu türlerin, günümüzde bazı böcekleri zombileştirerek yüksek yerlere çıkmaya zorlayan ve ardından bedenlerinden sporlarını saçan modern parazit mantarların evrimsel atası olabileceği belirtiliyor.
Böceklerin davranışlarını kontrol etmiş olabilirler
Günümüzde benzer parazitler, karıncalar gibi böceklerin sinir sistemine yerleşerek ev sahibi organizmanın davranışlarını değiştiriyor. Enfekte böcekler yüksek yerlere tırmanıyor, burada ölüyor ve mantarın sporları çevreye yayılıyor. Uzmanlara göre, kehribar içinde bulunan bu fosiller, söz konusu “zombileşme” sürecinin tarihinin dinozor çağına kadar uzandığını düşündürüyor.
Smithsonian Doğa Tarihi Müzesi’nden paleontolog Dr. Conrad Labandeira, “Karıncalar, evrimsel süreç boyunca bu tür parazitlerin başlıca hedeflerinden biri olmuş olabilir,” değerlendirmesinde bulundu.
Doğayı saklayan reçine
Kehribarlar, antik canlıları ve aralarındaki etkileşimleri mikroskobik ayrıntılarıyla günümüze taşıyabilen nadir doğal kapsüller olarak biliniyor. Araştırma ekibine göre, keşfedilen fosiller, mantarların ev sahibi böceği öldürmesinin ardından reçine tarafından kaplandığı ve böylece milyonlarca yıl boyunca bozulmadan kaldığı düşünülüyor.
Etik tartışmalar gölgede bırakmadı
Fosillerin, Myanmar’dan çıkarılan ve son yıllarda bilim dünyasında etik tartışmalara neden olan kehribar örneklerinden geldiği bildirildi. Ancak araştırmacılar, söz konusu numunelerin 2017 öncesinde, bölgedeki çatışmalar başlamadan önce edinildiğini ve herhangi bir silahlı grubun kontrolü altındaki sahalardan alınmadığını vurguladı.
